Vakantie rond de Friese Meren
Welkom! De fietstocht 'De Evacué'
heeft ons predicaat LCH 2018 SWF ('Leeuwarden
Culturele Hoofdstad 2018 Súdwest-Fryslân). De
tocht
kunt u onderaan deze pagina downloaden of printen (incl GPX
mogelijkheid) en tevens is daar een filmpje (3min)
opgenomen.
Belangrijke
Route-informatie
In verband met de reconstructie van de Afsluitdijk is deze op dit moment gesloten
voor fietsers. U dient de laatste twee trajecten daarom aan te
passen. Wij adviseren hiervoor 'Rondje Friesland' om te kunnen
terugkeren naar Stavoren om vervolgens via Enkhuizen weer naar Amsterdam te kunnen fietsen.
Over de tocht
'De Evacué' is een meerdaagse,
'pelgrimage' van 7 à 8 dagen (365 km) ter
herinnering
aan de
hongertochten en de noodzakelijke opvang van duizenden evacuees in
Friesland tijdens de Hongerwinter in de Tweede Wereldoorlog. Veel
mensen uit de Randstad waagden een tocht naar het noorden en het oosten
van Nederland en vonden daar hun redding, o.a. in Friesland.
Onder hen bevonden zich ook de Kinderevacuees.
Met 'De Evacué' willen wij u de mogelijkheid bieden om een
'pelgrimage' te ondernemen en te beleven, die bijdraagt aan het besef
dat voldoende voedsel géén
vanzelfsprekendheid is en
dat vrijheid voor geen goud te koop is! Het is nog niet zo
lang
geleden
dat de bevolking van Nederland in situaties verkeerde die wij nu
dagelijks op TV zien…. Wellicht is uw vader, moeder, oma of
opa ook gegaan?....
De Hongerwinter
In de hongerwinter van 1944/45 bestond in de Randstad een grote
schaarste
aan voedsel en brandstof waardoor twintigduizend Nederlanders omkwamen
door de honger en de kou. In deze hongerwinter fietsten of liepen
mensen uit de Randstad onder andere richting de 32 km lange Afsluitdijk
naar Friesland. Dit was vanwege de controleposten een gevaarlijke route
maar voor velen vormde de Afsluitdijk in bezet gebied een
levensreddende verbinding.
Een 'ontsluitdijk' tussen de door
gebrek aan voedsel geplaagde Randstad en het meer voedselrijke
Friesland, die velen redding bracht.
In Friesland aangekomen ging men vaak zigzaggend door het
land, van
plaats naar plaats, om met het beetje geld dat men had, aan eten te
komen of om bezittingen te ruilen tegen voedsel.
Dergelijke tochten
werden 'honger- tochten' genoemd. Veel boeren, binnen en buiten
Friesland,
gaven ook onderdak aan de mensen die langs trokken en hulp nodig
hadden.
Kinderevacuees
Kinderen uit de Randstad waren extra de dupe van de hongerwinter. Veel
gezinnen in de Randstad, die het geluk hadden familie of kennissen in
Friesland te hebben, stuurden hun kinderen met allerlei vervoer
richting de Afsluitdijk of per boot in een scheepsruim met stro,
richting Lemmer of Stavoren, om daar aan te gaan sterken van de
ontberingen van de hongerwinter. Later werd dit in georganiseerd
verband ondernomen en gingen meer kinderen naar Friesland.
Bij alle aandacht voor de gebeurtenissen tijdens herdenkingen in het
kader
van de Tweede Wereldoorlog, verdient deze groep meer aandacht dan zij
tot nu toe, door de jaren heen, gekend heeft. Het is het
verhaal
van jonge kinderen die weg gingen van huis. Her was waarschijnlijk de
eerste
keer in hun leven dat zij
zonder hun ouders waren. Iets heel anders dan een logeerpartijtje! Weg
van
het leven dat zij kenden. Het had een enorme impact om van de stad, met
zijn honger, naar het platteland te gaan. In oorlogsbrieven treft u
nog de diepe emoties aan die gepaard gingen met deze z.g.
kinderuitzendingen. Gescheiden van ouders, een
nachtelijke reis in het ruim van een vrachtschip, direct daarop een
reis op een open wagen, ontluisd, weer op een boerenwagen gezet, naar
een vreemd gezin met een andere taal en andere gewoonten. Vaak werden
kinderen uit één gezin ven elkaar gescheiden en
bij verschillende gastgezinnen onder gebracht. Verdrietige taferelen!
Een enorme heimwee! En bovenal, de onzekerheid over hoelang ze daar
zouden blijven en of zij hun ouders ooit nog terug zouden zien. In
ieder geval: 'Until its over'.
Aangrijpend verhaal
Aangrijpend was de gebeurtenis van een schip
met 100 baby’s aan boord, dat in het donker op weg naar
Stavoren uit de vaargeul raakte. De baby’s waren zodanig
verzwakt dat ze waarschijnlijk nog een korte tijd te leven zouden
hebben als er geen voedsel en verzorging zou zijn.
Aan hun nek een
kaartje met hun naam er op. De eerste nacht waarop het schip in de
vaargeul vastliep, overleden 20 van de 100 baby´s.
Het
schip moest terugkeren naar Enkhuizen waar de dorpsomroeper de
Enkhuizenaren opriep hulp te bieden. Velen gaven daaraan gehoor. Uit de
huizen kwamen mensen met kinderwagens en de baby’s werden
opgevangen, tussen warme kruiken gelegd en er werd verdunde melk tussen
hun lippen gedruppeld. Toen het transport verder wilde was
géén van de opvangende moeders nog bereid om de
baby's die zij onder hun hoede hadden genomen, af te staan. Alle
baby’s bleven in Enkhuizen. Na de oorlog gingen de kinderen
terug naar hun ouders.
Route ‘De
Evacué’
De Evacué' start bij Amsterdam Centraal en gaat vanaf
daar met de veerpont over het IJ. De fietstocht gaat vervolgens
richting Monnickendam en Volendam richting Hoorn en Enkhuizen.
Vervolgens gaat u met de
veerboot 'Bep Glasius'
naar Stavoren. Vanaf
Stavoren voert de Evacué u zigzaggend, ter
herinnering aan de
hongertochten, door het
Nationaal Landschap Zuidwest-Friesland. Een route langs meren,
door bossen en weilanden, steden en
dorpen, richting de Afsluitdijk. Bij dit icoon kan een bezoek
worden gebracht
aan het aanwezige Kazemattenmuseum. U vervolgt de tocht over de Afsluitdijk (op
zich al een hele belevenis) terug via
Medemblik naar Amsterdam, het start- en eindpunt van De
Evacué. Door fietsspaden uit te zoeken en deze te
koppelen, is 'De Evacué' met recht één
van de meest bijzondere
Fietsroutes van Nederland.
'De Evacué' is het resultaat van een samenwerkingsverband
tussen VVV
Waterland van Friesland, FryslanSudwest
en Route.nl.
Bijzondere dank is verschuldigd aan Route.nl/Falkplan
die haar
cartografie-software heeft aangepast om deze bijzondere tocht in
combinatie met de boottocht Enkhuizen-Stavoren mogelijk te
maken.
Met behulp van onderstaande knoppen kunt u de gehele tocht bij
www.route.nl downloaden
en printen. Ook kunt
u
de GPX coördinaten downloaden voor uw smartphone. Dit kan ook
met
een handige QR-code. Omwille van de duidelijkheid (schaal) van het
kaartmateriaal bieden wij de tocht ook in onderdelen aan. Tenslotte
kunt u de tocht ook als rondrit van 155 km in Friesland
downloaden. Deze tocht is in 2 à 3 dagen te doen.
Deze
tocht biedt
tevens de mogelijkheid om de tocht te ondernemen vanuit Leeuwarden
Culturele Hoofdstad 2018. Hiervoor zijn een aantal transitiepunten
opgenomen: treinstation IJlst, Workum, Hindeloopen en
Stavoren. U kunt ook met behulp
van de
transitiepunten een
bezoek brengen aan het Fries Verzetsmuseum
(zie boven).
Met behulp van onderstaande knoppen kunt u bij route.nl | Falkplan een
keuze maken uit respectievelijk de Nationale Route 'De
Evacue" of
de 'Rondrit door Friesland' of onderdelen van de Nationale Route:
Kijk hier voor Tips
voor de
Evacuë fietstocht
Onderstaande videoproductie geeft een beleving weer van deze thematocht.
Nationale Fietsroute 'De Evacué' is mogelijk
gemaakt door:
copyright © 2012 IDHV | Sponsor: Kootje bij de Brug | Sitemap